“Ik wil begrijpen waar ik begon en waar ik heen wil.”

De Amerikaanse pianist en componist Dustin O’Halloran greep de pandemie aan om terug te blikken en de balans op te maken. Het leek hem niet het juiste moment om nieuwe muziek te componeren, vertelt hij aan Apple Music, maar eerder “een goed moment om te begrijpen waar ik was begonnen, waar ik was gebleven en wat ik hierna wilde doen.” Uiteindelijk nam O’Halloran opnieuw stukken op van zijn drie eerdere albums: Piano Solos (2004), Piano Solos Vol. 2 (2006) en Lumiere (2011). Silfur introduceert herziene en prachtig geproduceerde versies van de 13 gekozen tracks, inclusief nieuwe strijkersarrangementen en samenwerkingen. Veel van de oorspronkelijke composities, die O’Halloran tijdens diverse periodes in zijn leven en in verschillende landen schreef, zijn live opgenomen, “of zeer bescheiden, bijna lofi”, op een oude piano. “Ik dacht dat ik nieuwe betekenis zou kunnen geven aan deze stukken en dat ik ze beter op kon nemen”, zegt hij. “Toen ik groef in mijn oude werk en ze opnieuw opnam, besefte ik dat muziek de tijd vangt, maar ook mettertijd verandert.”

Het is alsof zijn muziek twee gedaantes kent: verleden en heden. Dat gaf hem de inspiratie voor de unieke titel van het album. O’Halloran nam Silfur op in IJsland en verdeelde zijn tijd tussen de Fríkirkjan Church in Reykjavik en een concertzaal in Akureyri, in het noorden, afhankelijk van de akoestische omstandigheden die een track nodig had. “Tijdens het maken van dit album nam een vriend enkele stukjes IJslands kristal voor me mee [silfurberg] om me positieve energie te geven voor de opname”, onthult hij. “Silfurberg splitst het licht in twee stralen. De Vikingen gebruikten het om te navigeren en het werd in de 19e eeuw in medische instrumenten gebruikt. Ik vond het een mooi symbool voor wat ik aan het doen was, namelijk iets in twee perspectieven plaatsen: het heden, waarin ik het album maak, en het verleden waarop ik terugblik.” Silfur wordt geopend en afgesloten met twee nieuwe tracks – ‘Opus 56’ en ‘Constellation No. 2’ – die, zo zegt O’Halloran, wijzen naar de muzikale richting die hij na dit album zal opzoeken. Lees verder en laat je door de pianist door alle tracks van het hypnotiserende Silfur leiden.

Opus 56
“Als ik een stuk schrijf, zoek ik naar uiteenlopende ingrediënten. Ik schreef deze tijdens het begin van de lockdown en ik zocht naar iets puurs. Enkele jaren geleden had ik een probleem met mijn arm en dat veroorzaakte zenuwproblemen in mijn hand. Ik verloor een beetje technische vaardigheid met mijn rechterhand, dus ik moet werken met mijn beperkingen. Er zitten normaal veel kleuren in mijn muziek, maar in dit stuk domineert wit.”

Opus 28
“Ik schreef ‘Opus 28’ toen ik in Italië woonde. Ik schreef niet lang daarna het strijkersarrangement, maar ik had het nooit fatsoenlijk opgenomen. Ik voerde het vaak live uit met strijkers en de eerste keer dat ik op IJsland was speelde ik het met het Siggi String Quartet. Ze dragen ook bij aan het album, dus in die zin is de cirkel rond.”

Opus 44
“Voor Silfur speelde ik deze op een vleugel van Bösendorfer, maar voor het album Lumiere uit 2011 speelde ik het op een oude Britse piano van Wing & Son die vier pedalen had en een houtachtige, diepe toon. Aanvankelijk was ik niet van plan dit stuk opnieuw op te nemen, maar eenmaal bezig besefte ik dat de compositie ondanks de constant veranderende akkoorden nog steeds heel vloeibaar klonk. Ik heb niet piano gestudeerd en ben niet naar het conservatorium geweest. Ik moet roeien met de riemen die ik heb en moet speuren naar iets interessants in de piano.”

Opus 18
“Dit is een heel eenvoudig stuk en het levert me een nostalgisch gevoel op. Het doet me denken aan mijn tijd in Italië, waar ik me begon te focussen op de piano. In de originele opname hoor je het geluid van vogels en een Vespa-brommer die langsrijdt. Ik beschikte niet over goede geluidsisolatie. Ditmaal nam ik het op in de Fríkirkjan Church in Reykjavik. Ik beeldde me altijd in dat dit stuk veel ruimte zou hebben in de opname.”

Opus 17
“Ik ben een groot fan van barok en contrapunt, op deze track verken ik die zaken. Het is beïnvloed door Scarlatti en Bach. Door ‘Opus 17’ raakte ik betrokken bij filmmuziek, want het werd gebruikt in Sofia Coppola’s film Marie Antoinette. Ik denk dat ze toen ze het hoorden dachten dat het was gemaakt door een dode componist!”

Opus 55
“Ik nam de originele track op in de Grunewaldkirche in West-Berlijn. Bryan Senti is een geweldige componist en violist. We deden een livesessie bij Capitol Records voor Deutsche Grammophon en ik vroeg hem of hij het met mij wilde uitvoeren. Als ik een stuk voor piano schrijf, denk ik er normaal niet aan om er meer aan toe te voegen. Ik stel het me uitsluitend voor dat instrument voor. Maar Bryan wist een manier te vinden waarop de viool aanvoelde als een onderdeel van het stuk. Hij maakte het up-to-date en gaf het werk nieuw leven.”

Opus 12
“Dit komt van mijn eerste album, dat zeer nostalgisch is. Ik dacht: als ik Silfur ga maken, dan moet ik tonen waar ik begon. Ik denk dat mijn vroegere stukken een tamelijk naïeve aanpak hebben, maar ik besefte dat ik nooit meer een stuk zoals dit zal schrijven. Daar schuilt iets moois in, dat ik nooit meer in die muzikale plaats zal verkeren.”

Fine
“Ik vind de minimalistische stroming inspirerend. Ik ben als componist altijd al van het soort ‘minder is meer’ geweest. En ik hou van herhaling – dat vind ik echt prachtig. Dit werk is een verkenning van minimalisme en herhaling.”

Opus 20
“‘Opus 20’ is heel openhartig en ik wilde iets maken dat zich door veel verschillende delen en secties beweegt en je mee op reis neemt. En ik wilde gewoon iets maken met schoonheid, iets wat het gevoel van schoonheid uitdrukt.”

Opus 7
“Dit komt van mijn eerste album. Er zit een tikje duister, dramatisch gevoel in. Ook hier geldt dat het een stuk is dat ik vermoedelijk vandaag de dag niet meer zou schrijven, maar het herinnert me aan de onrust in mijn jeugd. Ik heb echt het gevoel dat ik een moment in de tijd heb gevangen, dus ik dacht dat het prettig zou zijn om het nieuw leven te geven.”

Opus 30
“Hier probeer ik een eenvoudigere aanpak met mijn linkerhand te adapteren. Ik hou ervan om niet te veel noten tegelijk te gebruiken en in dit stuk worden zelden meer dan drie of vier noten tegelijk gebruikt. Het verkent kleine veranderingen in klankkleur en ik verschuif de tonaliteit met alleen de linkerhand.”

Opus 17 (String Quartet Version)
“Ik werd gevraagd om versies voor strijkkwartet te maken van enkele stukken, maar ik dacht dat ze niet allemaal zouden werken als kwartet. Die stukken waren zo sterk verbonden met de piano. Maar omdat dit stuk contrapunt bevat, dacht ik dat het zou kunnen werken. Het kwartet is mijn favoriete strijkersensemble, want elke speler moet heel precies zijn. In een orkest kan het allemaal wat minder strak, maar ik waardeer het dat elke speler zijn deel heel precies moet uitvoeren, dat het heel gecontroleerd moet zijn. Ik hou van die dynamiek.”

Opus 21
“Dit stuk is absoluut beïnvloed door Chopin. Ik heb nooit de pianomeesterwerken bestudeerd en ik denk dat ik daardoor altijd probeerde om mijn eigen werk te schrijven om te spelen. Het interessante van het opnemen van al deze stukken is dat ik weet dat ik nu een andere kant op ga. Maar om je eigen stem te vinden moet je diverse aspecten en stijlen van muziek verkennen. In dit stuk verken ik een bepaalde stijl.”

Opus 37
“Dit is heel meditatief en bevat veel subtiele tonen – veel witte en bleke blauwe kleuren. Ik wilde het opnemen in de Fríkirkjan Church, want ik stelde me altijd voor dat dit stuk veel galm en openheid zou hebben.”

Constellation No. 2
“Ik schreef deze met de IJslandse muzikant Gyða Valtýsdóttir. Het was het laatste stuk dat ik schreef en opnam in Berlijn. Ik woonde daar 10 jaar en deelde een studio met collega-componist Johan Johansson en vervolgens met de IJslandse muzikant en componist Hildur Guðnadóttir. Gyða bracht veel tijd door in Berlijn en zij en ik hadden in de loop der jaren vaak samengewerkt. Ze heeft een heel zachte, prachtige touch aan de bovenkant van de cello. Normaal speelt niemand die hoge noten, maar alle stukken met strijkers op dit stuk zijn uitgevoerd op een cello. Dit stuk is heel eenvoudig, maar het heeft grote emotionele impact. Misschien is het een voorteken van de kant die ik op ga.”